Sınırda karbon düzenleme mekanizması, Avrupa Birliği’nin (AB) ehemmiyet verdiği ve uygulamaları başlatmış olduğu bir alan olarak dikkati çekiyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), AB’nin sınırda karbon düzenleme mekanizmasının Türk bankacılık sektörü
kredi portföyüne ihtimaller içinde tesirleri hakkında meydana getirilen tesir analizi çalışmasının
neticeleri paylaştı.

Sera
gazı emisyonlarına dayalı olarak sınırda karbon vergisi uygulanması  öngörüldü

Avrupa
Komisyonu tarafınca 2026’da hayata geçirilmesi planlanan sınırda karbon
düzenleme mekanizması ile ithal ürünlere üretim süreçlerinde açığa çıkan sera
gazı emisyonlarına dayalı olarak sınırda karbon vergisi uygulanmasının
öngörüldüğü bildirildi.

Uygulama, firmaların mali durumları
üstünde bir tesir yaratabilecek

Uygulamanın, yüksek emisyonla üretim icra eden firmaların AB
ihracatlarında ilave maliyetler ve rekabet dezavantajıyla karşılaşabilecekleri
anlamına geldiği aktarılan duyuruda, bu durumun firmaların mali durumları
üstünde bir tesir yaratabileceği vurgulandı.

İlave maliyetler finansal kuruluşların kredi
riskinde artışa yol açma potansiyeli taşıyor

Duyuruda, ilave maliyetler ve rekabet dezavantajının,
firmaların yakın ilişki içinde bulundukları finansal kuruluşların kredi
riskinde de artışa yol açma potansiyeli taşıdığına işaret edilerek, “Tesir
analizi emek vermesi temel olarak, karbon vergisinin 2021 yılsonu verileri
itibarıyla ana faaliyeti söz mevzusu beş sektörde olan ve AB’ye ihracat
gerçekleştiren müşterilerin kredi geri ödeme kapasiteleri üstündeki tesirinin
tahmin edilmesi şeklinde yürütülmüştür.” ifadesi kullanıldı.

Emek harcama kapsamında, bankalarca toplam kredi bakiyesi
ortalama 190 milyar lira olan 1.243 tane müşterinin kredi geri ödeme
kapasitelerinin, mevcut veriler ve emisyon düzeylerine dair erişilebilen ilave
bilgiler ışığında değerlendirmeye doğal olarak tutulduğu belirtilerek, şunlar
kaydedildi:

“Beş sektöre
yönelik krediler için 0,94 puan ve toplam kredi portföyü için 0,09 puan ile
sınırı olan duracak”

“Değerlendirme neticeleri, sınırda karbon düzenleme
mekanizması uygulamasının ilk aşamada bankacılık sektörünün tahsili gecikmiş
alacaklar oranında niçin olabileceği artışın incelemeye mevzu beş sektöre
yönelik krediler için 0,94 puan ve toplam kredi portföyü için 0,09 puan ile
sınırı olan kalacağına işaret etmektedir. Bununla beraber, gerek sınırda karbon
düzenleme mekanizması kapsamının hızla genişleyecek olması gerekse aralarında
Türkiye’nin de bulunmuş olduğu pek oldukca ülkede hayata geçirilen ya da geçirilmesi
planlanan benzeri karbon fiyatlama mekanizmaları dolayısıyla söz mevzusu
etkilerin orta ve uzun solukta belirgin bir artış gösterebileceği
değerlendirilmektedir.”